Flet, Lumturi Mërkuri specialiste në Institutin e Shëndetit Publik

 Mjekimet që mund të përdoren për të mbajtur nën kontroll sëmundjen. 10 faktet që duhet të dini për infeksionin. Shenjat dhe mënyra se si transmetohet

 “Dita Botërore e HIV/AIDS organizohet më 1 dhjetor çdo vit për të rritur ndërgjegjësimin në lidhje me HIV/AIDS dhe për të demonstruar solidaritetin ndërkombëtar në përballimin e pandemisë. Kjo ditë është një mundësi për të shpërndarë informacion lidhur me situatën e kësaj pandemie dhe për të inkurajuar përparimin në parandalimin, trajtimin dhe kujdesin për HIV/AIDS në të gjithë botën, veçanërisht në vendet me prevalencë të lartë”. Kështu është shprehur specialistja e Institutit të Shëndetit Publik, Lumturi Mërkuri, referuar një studim të fundit të bërë nga Departamenti i Promocionit. Sipas saj, nga viti 2011 deri 2015, Dita Botërore e AIDS-it organizohet nën sloganin: “Drejt zeros: Zero infeksione të reja HIV, Zero diskriminim për njerëzit me HIV/AIDS, Zero vdekje nga AIDS-i”. Fokusi i OBSH-së për fushatën 2013, është përmirësimi i aksesit në parandalimin, trajtimin dhe shërbimet shëndetësore për adoleshentët (10-19 vjeç), një grup që vazhdon të jetë vulnerabël, pavarësisht nga përpjekjet e bëra deri tani.  Gjithashtu, 1Dhjetorit 2013, i parapriu “Java Evropiane e Testimit për HIV, 22-29 Nëntor 2013, i cili pati si slogan  “Bisedo për HIV, Testohu për HIV”. Kjo fushatë synonte që njerëzit të inkurajoheshin për të folur hapur mbi përfitimet e kryerjes së testit për HIV, të inkurajonin individët në risk të kryenin testin për HIV, si dhe t’u ofrohen më shumë teste për HIV personave në risk. Organizimi i kësaj jave ishte i nevojshëm sepse të dhënat tregojnë se sot të paktën një në tre prej 2.3 milion njerëzve me HIV në Evropë nuk janë në dijeni se ato janë HIV pozitiv. Gati 50% e atyre të cilët janë HIV pozitiv janë diagnostikuar me vonesë- kjo vonon aksesin për trajtim”-thotë Mërkuri. Ja se si është shprehur më gjatë ajo në këtë studim për Gazetën “Republika”

 Çfarë është Infeksioni HIV?

 HIV (shkurtim i H-uman I-mmunodeficiency V-irus) është virusi, i cili dëmton sistemin mbrojtës të organizmit të njeriut duke e lënë atë të pambrojtur prej infeksioneve dhe prej disa lloje kanceri. Stadi më i avancuar i infeksionit HIV është sëmundja AIDS.

 Çfarë është AIDS-i?

 AIDS (shkurtim i A-cquired I-mmune D-eficiency S-yndrome) është një term që i referohet fazës më të avancuar të infeksionit HIV. AIDS manifestohet me një sërë shenjash, infeksionesh dhe disa lloj kanceri. Një person i cili është infektuar dhe ka virusin HIV në gjak nuk do të thotë që është me patjetër i sëmurë me AIDS. Mund të jetë i infektuar me virusin HIV por mund të mos jetë me AIDS. Pra, HIV nuk është sinonim i AIDS.

 Sa njerëz janë të infektuar me HIV?

 HIV/AIDS vazhdon të jetë një problem madhor global i shëndetit publik. Statistikat deri në fund të vitit 2012 tregojnë se janë më shumë se 35.3 milionë njerëz që jetojnë aktualisht me HIV/AIDS. 2.1 milion prej tyre janë adoleshentë (10-19 vjet) dhe 3.340.000 janë fëmijë. Mbi 700 fëmijë infektohen çdo ditë me HIV. Vetëm në vitin 2012 u infektuan 2.3 milion njerëz me virusin HIV. Rreth 36 milion njerëz kanë vdekur deri tani nga AIDS. 1,6 milionë njerëz kanë vdekur vetëm në vitin 2012.

 Po në Shqipëri si është situata?

 Në Shqipëri, rasti i parë i infektuar me HIV u zbulua në maj 1993. Që nga viti 1993 e deri në nëntor 2013, numri total i të infektuarve me HIV ka shkuar në 671. Numri i personave që kanë rezultuar HIV pozitiv për vitin 2013 është 96 persona (66 meshkuj dhe 30 femra), ku midis tyre 5 janë fëmijë. Numri total i fëmijëve të infektuar shkon në 33. Rreth 18% e rasteve të raportuara me HIV/ AIDS kanë humbur jetën për shkak të AIDS-it, midis tyre edhe fëmijë. Në 93 % të rasteve predominon rruga seksuale e transmetimit të virusit HIV dhe grupmosha më e prekur mbetet ajo 25-45 vjeç. Disa nga arsyet për këtë situatë janë: stigma dhe mungesa e konfidencialitetit, mungesa e testimeve vullnetare, informacioni i pakët dhe jo i saktë, hezitimi për të kryer testin, informacion i pakët për faktorët e sjelljes me risk të lartë, etj.

 Si transmetohet HIV?

 Infektimi me virusin HIV ndodh kur lëngjet e një personi të infektuar transmetohen tek një person tjetër nëpërmjet: gjakut, spermës, lëngjeve vaginale apo qumështit të gjirit.

HIV mund të transmetohet me anë të:

• marrëdhënieve seksuale të pambrojtur (vaginale ose anale) ose seksit oral me një person të infektuar;

• transfuzioneve me gjak të infektuar me virusin HIV

• shkëmbimit të shiringave, ose instrumenteve të tjera të mprehta të kontaminuara;

• transmetimit nga një nënë e infektuar tek fëmija i saj gjatë shtatzënisë, lindjes dhe ushqyerjes me gji. Virusi HIV nuk transmetohet gjatë bashkëjetesës normale që mund të sjellë përdorimin e përbashkët të: dushit, vaskës, ËC, peshqirit, telefonit, mjeteve të transportit publik, pishinës, frekuentimit të shkollës, etj. Po ashtu nga e puthura (jo e thellë), përqafimi, shtërngimi i duarve, teshtitja, kollitja nuk rezulton të merret infeksioni HIV. Infeksioni nuk transmetohet përmes; ujit, ushqimit, ajrit, pickimit të insekteve apo kujdesit të kafshëve.

 Çfarë shenjash ka?

 Përgjithësisht shenjat e sëmundjes do të varen nga stadi i infeksionit. Por, është e pamundur të llogaritet koha e saktë nga momenti i infektimit me HIV deri në zhvillimin e sëmundjes dhe shfaqjen e shenjave. Kjo kohë është e ndryshme për individë të ndryshëm dhe është në varësi të stilit të jetesës, të mënyrës së të ushqyerit, terapisë dhe mbështetjes sociale e psikologjike. Përgjithësisht kjo periudhë është 2 deri në 15 vjet por ndonjëherë më e shkurtër. Me futjen e terapisë antiretrovirale (ARV) dhe profilaksisë për infeksionet oportuniste, është zgjatur koha e fillimit të sëmundjes dhe mbijetesa e të sëmurëve.

 Si vendoset diagnoza e HIV/AIDS?

 Infeksioni HIV zakonisht diagnostikohet nëpërmjet testeve të gjakut të cilat tregojnë prezencën ose mungesën e antitrupave HIV. Në Shqipëri, testimi për infeksionin HIV kryhet falas në të gjitha qendrat e Këshillimit dhe Testimit Vullnetar (QKTV) në Tiranë, Shkodër, Lezhe, Dibër, Durrës, Fier, Lushnjë, Fier, Elbasan, Korçë, Berat, Vlorë, Gjirokastër. Në Tiranë gjithashtu ky testim ofrohet në Institutin e Shëndetit Publik, dhe në QSUT ku ndodhen Laboratorët e Referencës që kryejnë konfirmimin e rastit HIV pozitiv. Në vendin tonë vazhdon të mbetet problem diagnostikimi i vonshëm, ku më shumë se 50% e rasteve diagnostikohen në stadin AIDS.

A ka mjekim për HIV/AIDS?

Për momentin nuk ka shërim apo vaksinë për infeksionin HIV. Megjithatë, egzistojnë trajtime efektive me barna Anti RetroVirale (ARV) që mundësojnë ngadalësimin e përhapjes së virusit si dhe trajtojnë infeksionet oportuniste. Marrja e barnave ARV bën të mundur që një person me HIV të jetojë më gjatë dhe të bëjë një jetë më të shëndetshme dhe produktive. Nëse partneri HIV pozitiv në një çift është duke marrë mjekim me ARV, mundësia e transmetimit seksual tek partneri HIV-negativ ulet në mënyrë dramatike. ARV zgjat jetën dhe cilësinë e saj, duke e shndërron AIDS-in në një sëmundje kronike. Barnat antiretrovirale, një dietë dhe ushqyerje e shëndetshme si dhe strategji të jetuarit në mënyrë pozitive zgjasin dhe përmirësojnë cilësinë e jetës së të sëmurëve.

 Po në Shqipëri a ka barna të tilla?

Po, terapia antiretrovirale prej vitit 2004 ofrohet falas edhe në vendin tonë. Aktualisht e marrin këtë terapi 296 pacientë në Shërbimin Infektiv në QSUT dhe 20 fëmijë e marrin këtë terapi pranë Shërbimit Infektiv të Pediatrisë/QSUT.

 Si parandalohet infeksioni HIV?

Parandalimi i transmetimin të virusit HIV është mjeti kryesor i luftës kundër përhapjes së HIV/AIDS-it. Nëse njerëzit janë të ndërgjegjshëm se si transmetohet HIV ata mund të marrin masat e duhura për ta bërë këtë. Disa nga masat që duhen marrë për parandalimin e infeksionit përfshijnë: abstenimi ndaj seksit, përdorimi i prezervativit gjatë çdo forme të marrëdhënieve seksuale, mos shkëmbimi i ageve, brisqeve apo instrumenteve të tjerë që përdoren për piercing, tatuazhe, mjekimi i IST-ve, bërja e testit për HIV nëse mendohet se ka pasur sjellje risku, etj.

 10 FAKTE PËR HIV/AIDS

1. HIV (virusi i deficiencës së imunitetit human) infekton qelizat e sistemit imunitar

Infeksioni HIV rezulton në një përkeqësimin progresiv të sistemit imunitar, ulje të aftësisë së organizmit për të shmangur disa infeksione dhe sëmundje. AIDS (sindromi i mangësisë së imunitetit të fituar) i referohet fazave të avancuara të infeksionit HIV.

2. HIV mund të transmetohet në disa mënyra

HIV mund të transmetohet me anë të:

• marrëdhënieve seksuale të pambrojtur (vaginale ose anale) ose seksit oral me një person të infektuar;

• transfuzioneve me gjak të ndotur;

• shkëmbimit të shiringave, ose instrumenteve të tjera të mprehta të kontaminuara;

• transmetimit nga një nënë e infektuar tek fëmija i saj gjatë shtatzënisë, lindjes dhe ushqyerjes me gji.

3. Rreth 35.3 milionë njerëz jetojnë me HIV në mbarë botën

Më shumë se 35.3 milionë njerëz jetojnë aktualisht me HIV, dhe 2.1 milion prej tyre janë adoleshentë (10-19 vjet). Të gjithë adoleshentët janë të prekshme ndaj HIV për shkak të tranzicionit fizik dhe emocional të tyre, si dhe marrjen përsipër të sjelljeve potencialisht me rrezik të lartë, në këtë periudhë të jetës. Shumica dërrmuese e njerëzve me HIV jetojnë në vendet me të ardhura të ulëta dhe mesatare. Rreth 2.3 milion njerëz u infektuan me virusin HIV vetëm në vitin 2012.

4. HIV është infeksioni vrasës kryesor në botë

Rreth 36 milion njerëz kanë vdekur deri tani nga HIV /AIDS dhe 1,6 milionë njerëz kanë vdekur vetëm në vitin 2012.

5. Terapia antiretrovirale (ARV) e kombinuar, parandalon shumëzimin e virusit HIV

Nëse riprodhimi i virusit HIV ndalon, atëherë qelizat imunitare të trupit janë në gjendje të jetojnë më gjatë dhe ti sigurojnë trupit mbrojtje nga infeksionet. Nëse partneri HIV pozitiv në një çift është duke marrë mjekim me ARV, mundësia e transmetimit seksual tek partneri HIV-negativ ulet në mënyrë dramatike.

6. Rreth 10 milion njerëz HIV pozitiv morën mjekim me ARV deri në fund të 2012

Por, janë rreth 29 milionë njerëz të cilët do të kërkonin mjekim me terapi antiretrovirale në vitin 2013 sipas rekomandimeve te reja.

7. Rreth 3.340.000 fëmijë jetojnë me virusin HIV

Sipas të dhënave të vitit 2012 shumica e këtyre fëmijëve jetojnë në Afrikën Sub-Sahariane dhe janë infektuar nga nënat e tyre HIV-pozitiv gjatë shtatzënisë, lindjes apo ushqyerjes me gji. Mbi 700 fëmijë infektohen çdo ditë me HIV.

8. Transmetimi i HIV-it nga nëna te fëmija është pothuajse tërësisht i shmangshëm

Qasja në ndërhyrje parandaluese mbetet e kufizuar në shumicën e vendeve me të ardhura të ulëta dhe mesatare. Por, megjithatë është bërë përparim. Gjatë vitit 2012, 62% e grave shtatzëna që jetojnë me HIV kanë marrë medikamentet më efektive (siç rekomandohet nga OBSH) për të parandaluar transmetimin e virusit nga nëna te fëmija.

9. HIV është faktori risk më i fuqishëm për zhvillimin e sëmundjes së tuberkulozit

Në vitin 2012, rreth 320 000 të vdekur nga tuberkulozi ishin në mesin e njerëzve që jetojnë me HIV. Kjo është një e pesta e 1.6 milion vdekjeve nga HIV për atë vit.

10. Ka disa mënyra për të parandaluar transmetimin e HIV-it

Mënyra kryesore për parandalimin e transmetimit të HIV:

• praktikimi i sjelljeve të sigurta seksuale të tilla si përdorimi i kondomit;

• testimi dhe trajtimi i infeksioneve seksualisht të transmetueshme;

• shmangia e drogave me injeksion, ose nëse aplikohen, gjithmonë përdoren gjilpëra dhe shiringa të reja;

• të siguroheni që nëse merrni gjak ose produkte të tij, të jenë testuar për HIV.

 Nga: EDLIRA MEMA

         OSMAN DEDJA

Aksioni për prishjen e ndërtimeve pa leje ka rinisur ne Orikum. Forca të Inspektoratit Ndërtimor Urbanistik Kombëtar, po tentojnë prishjen e disa bareve, restoranteve  dhe minimoleve. Operacioni është përqendruar, buzë detit, në territorin e Bashkisë së Orikumit nga rruga nacionale dhe poshtë. Forcat e Inspektoratit Ndërtimor Urbanistik Kombëtar dhe efektivët e Policisë së Shtetit janë në terren. Ata negociojnë dhe me pronarët të cilëve u është lënë kohë për nxjerrjen jashtë të pajisjeve dhe sendeve, që kanë në ambientet e tyre.

Për shkak të punimeve të planifikuara (Shtrimi i fibrës optike OPGË )në  linjën110kV Ulëz-Shurri- Kurbnesh (110-3) do të dalë në skemë remonti kjo linjë,  si dhe si mase sigurie do te stakohen :

1. Fidri Nr.” 2” që del nga N/Stacioni Rrëshen nga dt. 3/12/2013 deri me dt. 6/12/2013 çdo ditë me kthim skeme nga ora 08:30 deri në orën 16:00

Pa energji Fshatrat: Tarazh; Mollaj; Trojzë; Prosek

2. Fidri Nr.” 3” qe del nga N/Stacioni Rrëshen nga dt. 3/12/2013 deri me dt. 6/12/2013 çdo ditë me kthim skeme nga ora 08:30 deri në orën 16:00

Pa energji Fshatrat: Jezull; Sheshaj; Lurth; Kazaq; Rrushkull; Shtrez

3. Stakim i L 110-1; L 110-2 ;110-3 me dt. 7/12/2013 nga ora 09:00 deri në orën 12:00

N/Stacioni Shutri. Fshatrat Lekgegaj; Ndreaj; Hasanaj; Dodbibaj; Bruç; Prrell; Laç; Rremull; Urake; Rukaj; Derjan.

Pa energji N/Stacioni Kurbnesh.  Fshatrat: Bardhaj; Perlikaj; Lufaj; Lekunde; Merdhoq; Dierre; Kurbnesh;Kumbull; Zajs;Macukull;Shelli; Shtjefen; Barbullej; Gjocaj.  Heci Lure. Fidri Nr”Shkopeti ” 6 kV qe del nga Ulza me Fshatrat  Madhesh; Vabli.

Grupet e Autoriteti Kombëtar i Ushqimit për kontrollin e pikave të therjes së bagëtive dhe në dyqanet e mishit, kanë ndërmarrë sot një aksion në qytetin e Elbasanit ku janë mbyllur 8 dyqane të tregtimit të mishit. Nga aksioni u sekuestruan edhe 20 kilogramë sallam dhe 57 kilogramë qofte, të cilat ishin bërë gati për tregtim pa dokumentet e origjinës, pa etiketë dhe fletën shoqëruese të analizave. Ndërkaq, inspektorët e AKU-së, vendosën dhe gjoba në dy subjekte, me vlerë 50 dhe 100 mijë lekë. Dyqanet e tregtimit të mishit, të cilat u bllokuan nga Autoriteti Kombëtar i Ushqimit, nuk plotësonin kushtet higjeno-sanitare, si dhe kishin mungesa të tjera, siç është ajo e dhomave frigoriferike, apo edhe problem me dokumentacionin. Drejtori i Menaxhimit të Rriskut në Drejtorinë e Përgjithshme të AKU-së, Florjan Pullazi, deklaroi, se asnjë subjekt që shkel rregullat dhe nuk plotëson kushtet, nuk do të tolerohet. “Aksioni i Task Force dhe AKU-së do të vazhdojë pa ndalim, në të gjitha qarqet e vendit. Asnjë subjekt nuk do të tolerohet, ndërsa kontrollet dhe inspektimet do të jenë të rrepta e sistematike. E gjithë kjo bëhet, për të qenë sa më të sigurt në atë që konsumatori blen, me qëllim që siguria ushqimore të jetë në kushtet maksimale”, deklaroi Pullazi.

Në kuadër të forcimit të funksioneve të institucionit të Avokatit të Popullit, një ndër problematikat ngelet dhe trajtimi i fëmijëve, me të drejta të plota ligjore. Avokati i Popullit, Igli Totozani kërkon gjetjen e zgjidhjeve alternative për fëmijët e mitur që thyejnë ligjin, në mënyrë që ata të mos mbyllen në qeli. Në konferencën “Mbrojtja dhe promovimi i të drejtave të fëmijëve”, Avokati i Popullit tha se një numër i madh fëmijësh në vendin tonë shfrytëzohen në punë, madje edhe shumë të rënda për moshën, duke rekomanduar hartimin e një plani kombëtar për eliminimin e punës së fëmijëve. Gjatë fjalës së tij, Igli Totozani, bëri me dije se “Avokati i Popullit do të forcojë të drejtat e fëmijëve, duke propozuar zgjidhje të caktuar konkrete dhe mënyrë që puna në ndihmë të fëmijëve të jetë sa me rezultate pozitive”. Ndërkohë, kreu i AP bëri përmendi se mbetet ende shumë punë për tu bërë sa i takon trajtimit të fëmijëve të rrugës, jetimëve, apo dhe ata që punojnë, të cilët ngelen gangrenë i shoqërisë shqiptare. Në këtë konferencë është i pranishëm dhe Kryetari i Gjykatës së lartë, Xhezair Zaganjori.  “Të gjithë të hartojmë planin kombëtar të eliminimit të punës së fëmijëve, si një detyrim ligjor e moral. Konsolidim e përmirësim të sistemit të përkujdesjes shoqërore të fëmijëve në nevojë”- tha Totozani. Ai shtoi me tej se mungesa e dispozitave ligjore për rehabilitimin e fëmijëve që kanë qenë viktima të dhunës, dëshmitarë të saj apo të abuzuar seksualisht e vështirëson punën, duke kërkuar ndërhyrje edhe në këtë pikë. “Fëmijët e ngujuar janë tjetër çështje e nxehtë e mosrespektimit të të drejtave themelore të fëmijëve. Identifikimin e fëmijëve të ngujuar që janë jashtë sistemit arsimor. Duhet ligj për ngritjen e këshillit koordinues për luftën kundër gjakmarrjes, pasi në këtë fenomen viktimat kryesore janë fëmijët. Nuk duhet të trajtojmë vetëm pasojat e këtij fenomeni, por ta luftojmë në zemër atë.” – u shpreh ndër të tjera Avokati i Popullit.

Zaganjori: Të drejtat e fëmijëve, çështje alarmante

Fëmijët që janë në konflikt me ligjin janë numër në rritje. Duhet të garantohen të drejtat e tyre dhe të integrohen në shoqëri. Kështu ka deklaruar kryetari i Gjykatës së Lartë, Xhezair Zaganjori gjatë fjalës së tij në konferencën “Mbrojtja dhe promovimi i të drejtave të fëmijëve”. Ai deklaroi se gjatë viteve të fundit, Shqipëria ka ratifikuar të gjitha konventat për të drejtat e fëmijëve. Por mbetet për t’u marrë një sërë masash për të zbutur situatën. Dhe kjo mund të arrihet përmes hartimit të një strategjie afatgjatë. Zaganjori vuri në dukje dhe rolin e Shërbimit të Provës në këtë drejtim, duke vlerësuar rolin e këtij institucionin gjatë 6 vjetëve të fundit.

Autoriteti Kombëtar i Ushqimit mbyll 32 biznese të tregtimit të mishit në markatën e lagjes “Rus” në qytetin e Shkodrës. Aksioni ka nisur rreth orës 05:30 minuta të mëngjesit të sotëm, ndërsa mbyllja e bizneseve është bërë pas konstatimit të Autoritetit Kombëtar të Ushqimit se mishi tregtohej në kushte të papërshtatshme. Menjëherë pas aksionit kanë reaguar tregtarët të cilët kanë akuzuar AKU-në se i ka mbyllur dyqanet në mënyrë kolektive pasi sipas tyre disa biznese i plotësojnë kushtet. “Kërkojmë negocim me Autoritetin Kombëtar të Ushqimit për zbatimin e kushteve të kërkuara për bizneset tona” janë shprehur tregtarët. Aksioni i Autoritetit Kombëtar të Ushqimit zhvillohen në zbatim të aktit normativ të qeverisë për  tregtimin e mishit.

Pedagogia e Ekonomikut pranë Universitetit “Eqrem Çabej” të Gjirokastrës, Lindita Rova, është përzgjedhur mes pesë kandidatëve si drejtoreshe e Drejtorisë Arsimore Rajonanle (DAR). E pranishme në debatin publik mes kandidatëve ishte edhe ministrja e Arsimit dhe Sporteve, Lindita Nikolla, e cila theksoi se ky proces ka qenë fokusi kryesor për institucionin që ajo drejton, si një mënyrë për t’i dhënë rëndësi meritës, përkushtimit dhe angazhimit të këtyre drejtuesve për të larguar politikën nga shkolla. “Personalisht kam hequr dorë nga përzgjedhja e drejtuesve të rinj të DAR, pasi arsimi duhet të largohet në ngjyrat politike”, tha Nikolla, e cila shtoi se “tashmë ka ardhur koha që arsimi shqiptar ka nevojë për një reformë institucionale”. “Është e pafalshme që në ciklin shkollor parauniversitar nxënësit të mos marrin dije, pasi mësuesit nuk janë përzgjedhur sipas meritës, por janë emëruar sipas bindjeve politike. Kjo politikë duhe të marrë fund”, vijoi Nikolla. Më tej, ministrja theksoi rëndësinë e procesit të drejtuesve të ri të DAR. “Sot jemi mbledhur së bashku për të ndarë një vizion, i cili synon t’u japë përmasa të reja rolit dhe cilësisë së shkollës për t’i përmirësuar ato, jo vetëm në aspektin e mësimdhënies dhe të nxënies, por dhe më tej, për të mësuar që ne nëpërmjet shkollës të adresojmë në komunitet nisma edhe për përmirësimin e cilësisë së jetës së gjithë komunitetit përreth shkollës”, tha Nikolla.

Ministri i Energjisë dhe Industrisë  Damian Gjiknuri priti në një takim përfaqësuesit e sindikatës së minatorëve, Kol Nikollaj dhe Taf Koleci. Ministri i informoi ata në lidhje me masat e marra në kuadër të kontrollit të ushtruar në rajonin krom mbajtës të Bulqizës, sa i takon zbatimit të detyrimeve kontraktuale të subjekteve të licencuara dhe sidomos për kushtet e sigurisë në punë për punëtorët.  Përfaqësuesit e minatorëve përshëndetën dhe shprehën mbështetjen e tyre për masat e marra nga ministria me qëllim përmirësimin e kushteve të punës dhe në tërësi aktivitetit mineral nxjerrës në Bulqizë. Në këndvështrimin e përfaqësuesve të sindikatës, shqetësimi i vetëm i punëtorëve që kanë nisur një grevë urie, ka të bëjë me çështjen e trajtimit me pagesë për periudhën gjatë të cilës subjektet e penalizuara do të jenë në kushtet e pezullimit të aktivitetit prodhues. Përfaqësuesit e minatorëve dhe ministri u angazhuan për të diskutuar mbi gjetjen e një zgjidhjeje për problemin e këtyre pagesave në përputhje me ligjin dhe në respekt të detyrimeve kontraktuale që kompanitë kanë ndaj punëmarrësve. Ministri deklaroi se të gjitha subjektet do të jenë të detyruara të trajtojnë me pagesë punëtorët në zbatim të Kodit të Punës dhe detyrimeve që lindin prej kontratave të punës. Përfaqësues të Ministrisë së Energjisë dhe Industrisë dhe të sindikatës së minatorëve do të jenë nesër në Bulqizë për të zhvilluar një takim me minatorët e ngujuar në grevën e urisë.

Veliaj në Ditën Ndërkombëtare të PAK:

Negociatat, fond për pagesat e invalidëve për muajin dhjetor

Në Ditën Ndërkombëtare të Personave me Aftësi të Kufizuar, Ministri i Mirëqenies Sociale dhe Rinisë, z. Erion Veliaj, deklaroi se po vijojnë negociatat me Ministrinë e Financave për të siguruar një fond që do të mundësojë pagesat e invalidëve për muajin dhjetor. Në aktivitetin e organizuar nga Shoqata e Invalidëve të Punës të Shqipërisë, në prani edhe të Kryeministrit, z. Edi Rama, ministri Veliaj vuri në dukje se kriza aktuale me pagesat e aftësisë së kufizuar i ka rrënjët e thella, që lidhen drejtpërdrejt me keqqeverisjen e viteve të kaluara. “Ne morëm një vendim shumë të vështirë; vendimin për t’u treguar solidarë, për të konsideruar fondin e mbetur si fond emergjence dhe për ta shpërndarë atë në mënyrë të njëtrajtshme. Menduam se është më mirë që të gjithë të marrin nga pak, sesa shumë pak të marrin gjithçka dhe shumica të mos marrë asgjë. Ky ishte vendimi më i ndershëm që mund të merrnim në këtë situatë emergjente”, u shpreh z. Veliaj. Sipas tij, kriza ka filluar qysh në vitin 2010 dhe vendimi i qeverisë së kaluar që muajt e papaguar të paguheshin vitin pasardhës nuk bëri gjë tjetër veçse sa e mbarti borxhin vit pas viti, duke thelluar deficitin e fondit të mbrojtjes sociale. Nga ana tjetër, z. Veliaj shtoi se ka nisur  një proces auditimi për të gjetur shkeljet e për të çuar para drejtësisë të gjithë ata shkelës që kanë abuzuar me fondet e shtresave më në nevojë të shoqërisë. Rreth një javë më parë, MMSR-ja bëri kallëzimin e parë në Porkurorinë e Qarkut Elbasan, ndërsa pritet të bëhen kallëzime të tjera për Qarkun e Fierit. “Veprimi më urgjent që duhet të ndërmarrim është pastrimi i skemës nga përfituesit e padrejtë”, nënvizoi ai në fjalën e tij. Z. Veliaj shprehu angazhimin se Ministria e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë do të ndërmarrë edhe hapa të tjerë për të ndaluar abuzimin dhe siguruar një përfitim të qëndrueshëm të pagesave të aftësisë së kufizuar. Reforma për përmirësimin e sistemit te mbrojtjes sociale dhe reforma për përfshirjen sociale kanë si qëllim të tyre ndërtimin e një procesi bashkëkohor vlerësimi për aftësinë e kufizuar, që do të bazohet jo thjesht në vlerësimin mjekësor, por në vlerësim të gjithanshëm, për të garantuar respektim të dinjitetit njerëzor.

Bllokohet markata e mishit”në Shkodër, mungonte higjiena

Në kuadër të Task Force kombëtare, e cila është është ngritur në bazë të zbatimit të ligjit Nr.87/ 2012, për miratimin e Aktit Normativ me fuqinë e ligjit, Nr.4 datë 16.08.2012 “Për përcaktimin e rregullave për therjen e kafshëve dhe tregtimin e mishit të tyre”, në Qarkun e Shkodrës, nisi kontrolli i të gjitha pikave të therjes së bagëtive dhe në dyqanet e mishit. Aksioni i përbërë nga përfaqësues të AKU-së në Shkodër, institucioneve të tjera vendore, si policia, Drejtoria Rajonale e Tatimeve, Drejtoria e Higjienës, Agjencia Rajonale e Mjedisit dhe me përfaqësues nga Drejtoria e Përgjithshme e Autoritetit Kombëtar të Ushqimit, nisën ditën e martë, datë 03.12.2013, në qytetin e Shkodrës. Në këtë kuadër, në orët e para të mëngjesit, u bllokua markata ku tregtohet mishi në lagjen “Rus”. Aksioni i Task Force ka nisur në orën 05.30 të së martës, ndërsa tregtarëve u janë mbyllur 35 dyqane ku tregtonin mish dhe nënprodukte të tij, për shkak të mungesës së kushteve higjeno-sanitare. Godina, pasi është bllokuar është rrethuar nga forcat të policies, pjesë e Task Forcës, me qëllim që tregtarët të mos kthehen në dyqanet e tyre. Nga ana tjetër drejtuesit e AKU- së i kanë bërë apel bashkisë së Shkodres të ndërhyjë për përmirësimin e kushteve të tregtimit të kësaj merkate, “në rast të kundërt kjo markatë do të bllokohet përgjithmonë”.Mira Kozmaj, drejtoresha e AKU-se në Shkodër, deklaroi pas bllokimit të markatës, së fajtore për këtë është bashkia. “I bëjmë thirrje bashkisë së Shkodrës, që të vërë dorë mbi markatën, pasi tregtarët e mishit paguajnë rregullisht qiranë. Bashkia duhet ta rikonstruktojë atë dhe të plotësojë të gjitha kushtet që garantojnë higjienën. Në të kundërt, markata nuk do të bahet më”, deklaroi Kozmaj, sipas të cilës, aksioni i Task Force do të vazhdojë pa ndërprerje në të gjithë qarkun e Shkodrës.  Ndërkaq në Lushnjë, Autoriteti Kombëtar i Ushqimit, ndërmori të martën një tjetër aksion në qytetin e Lushnjës, ku inspektoi një aksion për kontrollin e tregjeve. Krahas Task Forces për kontrollin e mishit, më datën 03.12.2013, u inspektua tregu i qytetit të Lushnjës, si dhe u morën masa për lirimin e trotuareve nga shitësit ambulantë, të cilët tregëtonin mallra në kushte të papërshtatshme higjeno-sanitare. Përfaqësues të Drejtorisë së Përgjithshme të AKU-së, Drejtori i Menaxhimit të Riskut në AKU, Florian Pullazi, përfaqësues të Drejtorisë Rajonale të AKU-së në Fier, të Bashkisë se Lushnjës dhe Policisë Bashkiake, inspektuan tregun e Lushnjës dhe disa prej zonave të mbushura me shitës ambulantë. Dhjetra shitës ambulantë u hoqën nga trotuaret, ndërsa një dyqan I tregëtimit të mishit u bllokua, pasi përveç mungesës së kushteve higjeno sanitare, brenda tij kishte nënprodukte mishi, si sallam dhe qofte pa etiketa dhe pa dokumente shoqëruese të origjinës dhe analizave. Drejtori I AKU-së së Qarkut Fier, Frederik Çuko deklaroi, se nuk do të ketë asnjë tolerim, si në kuadër të Task Forces për kontrollin e mishit, ashtu dhe për lirimin e trotuareve nga shitësit informal ambulantë.

ISSH publikon kategoritë që trajtohen në këtë skemë

Dosja e plotë me dokumentet që duhet të dorëzojnë personat që dalin në pension vitin e ardhshëm. Procedura për llogaritjen e masës së përfitimit

Instituti i Sigurimeve Shoqërore publikon kriteret që kërkohen për përfitimin e pensionit të pjesshëm të pleqërisë personat që janë në prag të daljes. E drejta e përfitimit është e përcaktuar në Ligjin nr. 7703, datë 11.05.1993 “Për Sigurimet Shoqërore në Republikën e Shqipërisë”, i ndryshuar, udhëzimin nr. 2, të ISSH-së, datë 05.10.2005 “Për llogaritjen dhe indeksimin e bazës së vlerësuar dhe pagës neto për efekt pensioni”, si dhe rregullores nr. 1, të ISSH-së, datë 19.10.2009 “Mbi administrimin dhe llogaritjen e pensioneve”.

Kushtet e përfitimit

 Personat që kanë periudha sigurimi, kanë të drejtën e përfitimit të pensionit të pjesshëm të pleqërisë kur:

a)Plotësojnë moshën 65 vjeç për burrat dhe 60 vjeç për gratë;

b)Të kenë jo më pak se 15 vjet periudha sigurimi dhe jo më shumë se 35 vjet periudha sigurimi;

c)Të jenë tërhequr nga veprimtaria ekonomike;

d) Për periudhën e tranzicionit, për moshën e daljes në pension, zbatohet neni 92, i Ligjit nr. 7703, datë 11.05.1993 “Për Sigurimet Shoqërore në Republikën e Shqipërisë“, i ndryshuar.

Dokumentacioni

Për të përfituar pension të pjesshëm të pleqërisë përfituesi, ose i autorizuari me prokurë, paraqitet  në ALSSH të vendbanimit, sipas regjistrimit në gjendjen civile,

për të bërë kërkesën e përfitimit të pensionit të pjesshëm të pleqërisë. Përfituesi për pension të pjesshëm të pleqërisë, ose i autorizuari me prokurë, së bashku me kërkesën duhet të paraqesë dhe dokumentet si më tej:

a) Dokumentet që vërtetojnë moshën dhe identitetin:

- Fotokopje e letërnjoftimit elektronik, ose certifikatë lindjeje me fotografi;

- Certifikatë e gjendjes familjare;

- Certifikatë martese (vetëm për aplikueset femra);

- Dy copë fotografi.

b) Dokumentet që vërtetojnë periudhat e sigurimit dhe llojin e punës janë:

- Libreza e punës;- Vërtetim për vjetërsinë në punë dhe llojin e saj;

- Vërtetim për periudhën e sigurimit, e lëshuar nga zyra e arkivit pranë Drejtorisë Rajonale të Sigurimeve Shoqërore për punëdhënësit, të punësuarit, të vetëpunësuarit, të  vetëpunësuarit në bujqësi dhe të siguruarit në mënyrë vullnetare, si dhe të siguruarit sipas VKM;- Vendim gjykate për njohje të vjetërsisë në punë (në se shikohet e arsyeshme);

- Vërtetim i vjetërsisë në punë për ish-anëtarët e  kooperativave bujqësore, para vitit 1992;

- Vërtetim i Degës Ushtarake për periudhën e kryerjes së shërbimit të detyrueshëm ushtarak (për kërkuesit meshkuj);

- Vërtetim-tip i vjetërsisë në punë për ushtarakët;

- Fotokopje e noterizuar e diplomës së shkollës së lartë për kërkueset femra (kur kanë mbaruar studimet e larta, me shkëputje nga puna).

c) Për personat që përfitojnë nga Ligji nr. 7514, datë 30.09.1991 “Për pafajësinë, amnistinë dhe rehabilitimin e ish-të Dënuarve  dhe të Përndjekurve Politikë” duhen edhe:

- Vërtetim i gjendjes gjyqësore;

- Vërtetim për kohën e vuajtjes së dënimit, lëshuar nga Ministria e Rendit Publik;

- Vërtetim për faktin e dënimit për motive  politike dhe kohën e  vuajtjes së tij, të lëshuar nga  Komisioni i Ministrisë së Rendit Publik dhe Ministrisë  së Drejtësisë;

- Çdo dokument tjetër justifikues, që vërteton qenien në punë.

d) Dokumentet që vërtetojnë  të ardhurat e realizuara:

- Vërtetim page, sipas së cilës është derdhur kontribut për periudhat e sigurimit që nga 01.01.1994 deri në momentin e shkëputjes nga puna, sipas formularit tip (nëse ka punuar dhe ka derdhur kontribute për periudhat pas datës 01.01.1994);

- Çdo dokument tjetër justifikues, që vërteton pagën ose derdhjen e periudhave kontributive.

Masa e pensionit të pjesshëm të pleqërisë:

 Masa e pensionit të pjesshëm të pleqërisë caktohet si pjesë e pensionit të plotë të pleqërisë dhe llogaritet duke shumëzuar shumën e pensionit të plotë të pleqërisë, të llogaritur me kohën e periudhës së sigurimit, duke e vënë në raport me periudhën e sigurimit për 35 vjet.Shembull: Në qoftë se përfituesi ka një periudhë sigurimi prej 18 vjetësh dhe masa e pensionit të plotë të pleqërisë është caktuar 12.000 lekë, masa e pensionit të përfituar do të jetë 12.000 *18 (muaj) / 35.

 NGA: OSMAN DEDJA

Me një investim prej 113.4 milionë lekësh, Bashkia e Tiranës ka ndërtuar tërësisht rrugën “Agush Gjergjevica”, në njësinë bashkiake nr.1. Në këtë rrugë me gjatësi 1 163 metra linearë dhe  gjerësi 6 m janë ndërtuar trotuaret në të dy anët e rrugës, janë mbjellë 170 copë pemë, janë vendosur ndriçuesit dhe muret rrethues janë zëvendësuar me kangjella. Është ndërtuar rrjeti i ujësjellësit dhe kanalizimeve të ujërave të zeza e të bardha. Kryebashkiaku Lulzim Basha ka parë nga afër përfundimin e punimeve të kësaj rruge e cila do u shërbejë më shumë se 3500 banorëve. “Përfundimi i rrugës “Agush Gjergjevica” është një tjetër fakt që dëshmon për përparimin e projektit tonë, për ndërtimin e Tiranës moderne dhe europiane, të një Tirane që nis nga pragu i derës së çdo qytetari. Kjo, me të vërtetë nuk është një rrugë qendrore e qytetit të Tiranës por është një rrugë, në krahët e së cilës i shërbehet një komuniteti prej më shumë se 3500 banorësh. Jo vetëm kaq! Rruga është tashmë një arterie lidhëse, së bashku me rrugën “Pashko Hysa” që përfundon brenda javës që vjen e të gjithë njësisë bashkiake nr.1, do të thoja edhe më gjerë, pra afro një të shtatës të qytetit të Tiranës, me zonën e Farkës, me qendrën tregtare dhe në tërësi një rrugë komunikuese, jo vetëm një rrugë lagjeje. Në këtë mënyrë i shërbehet dyfish Tiranës moderne dhe europiane, i shërbehet me përmirësimin e cilësisë së jetës së qytetarëve, komunitetit që jeton këtu ( jo pak por mijëra qytetarë të Tiranës që jetojnë në këtë aks). Së dyti, i shërbehet përmirësimit të parametrave të trafikut, duke krijuar arterie të reja nëpërmjet së cilave qytetarët mund të qarkullojnë nëpër destinacionet e dëshiruara gjatë ditës. Rruga është ndërtuar me parametra krejtësisht europianë. Trotuaret dhe dimensionet e rrugës, ndriçimi dhe gjelbërimi janë provë e qartë e këtyre, por po kështu është bërë një punë e madhe nëntokësore, kanalizimet e ujërave të zeza, ujësjellës si dhe aty ku janë zhvendosur oborret e shtëpive, ne kemi aplikuar me shpenzimet e projektit ndërtimin e kangjellave, duke i dhënë një profil europian kësaj rruge tashmë të përfunduar dhe të marrë në dorëzim nga komuniteti. Dua të përgëzoj kontraktorin i cili ka punuar me cilësi dhe në një kohë të shkurtër, dua të falënderoj të gjithë banorët për durimin gjatë punimeve në rrugë dhe dua të uroj banorët e kësaj rruge por edhe banorë e mbarë kësaj zone që do të përdorin këtë rrugë, që ta gëzojnë këtë investim të Bashkisë së Tiranës, këtë investim të taksave të tyre, këtë premtim të mbajtur dhe këtë risi që afron edhe më shumë këtë zonë të Tiranës me standardin europian, që kemi synim ta shtrijmë anembanë qytetit” – deklaroi kreu i Bashkisë së Tiranës Lulzim Basha.

Ministria e Mirëqenies Sociale dhe Rinisë ka kallëzuar në Prokurorinë e Fierit anëtarët e komisionit  mjeko-ligjor të spitalit rajonal Fier dhe administrator të ndihmës dhe shërbimeve sociale në komunën Cakran me motivacionin e shpërdorimit të detyrës. Në një konferencë për shtyp drejtoresha e shërbimit social Etleva Bisha ka theksuar se  këta persona dyshohet se me veprimet apo mos veprimet e tyre kanë shkaktuar një dëm ekonomik në buxhetin e shtetit dhe kanë keqmenaxhuar pagesat e aftësive të kufizuara. “Nga kontrolli i ushtruar nga auditi ka rezultuar se nga 542 persona me aftësi të kufizuar në Komunën Cakran, 54 prej tyre e kanë përfituar në mënyrë të parregullt pagesën pasi rezultojnë me mangësi të dokumentacionit në dosjet e tyre.  Sipas vlerësimit vetëm për 9 raste që janë gjetur me shkelje dëmi ekonomik shkon 2 milionë e 782 lekë” tha Bisha.

“Ministria e Mirëqënies Sociale dhe Rinisë mbështet propozimin e bërë për ndryshime në Kodin e Familjes në lidhje me martesat e komunitetit LGBT, për t’i lejuar mundësinë partneriteteve të tilla që të përkufizojnë të drejtat dhe detyrimet e kësaj marrëdhënie përpara një noteri”, tha sot zv.ministrja e Mirëqënies Sociale dhe Rinisë, Bardhylka Kospiri. Gjatë një takimi përmbyllës të projektit LGBT të Këshillit të Evropës, mbajtur në Hotel Tirana International, u diskutuan dhe propozimet ligjore për ndryshime në Kodin e Familjes, lidhur me komunitetin LGBT. “Duke mos iu shmangur debatit të kohëve të fundit në lidhje me martesat gay, jemi në një mendje që personat e komunitetit LGBT që jetojnë në një bashkëjetesë të qëndrueshme duhet të gëzojnë të drejtat që të rregullojnë ligjërisht marrëdhënien e tyre përmes marrjes përsipër të të drejtave dhe detyrimeve ligjore”, tha Kospiri, duke u shprehur në mbështetje të propozimit e bërë për ndryshime në Kodin e Familjes, për t’i lejuar mundësinë partneriteteve të tilla që të përkufizojnë të drejtat dhe detyrimet e kësaj marrëdhënie përpara një noteri. Ndërkohë, zv.ministrja Kosopiri theksoi se mbrojtja nga diskriminimi që ofron Kodi i Punës duhet të shtrihet në mbrojtje të çdo personi, pavarësisht orientimit të tij seksual. “Duke njohur tashmë një të drejtë kushtetuese, të garantuar nga kuadri rregullator aktual, shpreh mbështetjen time për masat e propozuara për të siguruar këtë mbështetje edhe në Kodin e Punës”, shtoi Kospiri. Duke filluar nga shtatori i vitit 2013, sipas saj, është ndërtuar një bashkëpunim intensive midis KiE, Ministrisë së Mirëqënies Sociale dhe Rinisë, Zyrës së Avokatit të Popullit, Komisioneres Antidiskriminim, si dhe shoqërisë civile për të siguarurar zbatimin e Planit të veprimit.  “Ministria e Mirëqënies Sociale dhe Rinisë do të vazhdojë të mbvështesë me vëmendje të veçantë të drejtat e LGBT në Shqipëri, duke i dedikuar kësaj përpjekje burime njerëzore të kualifiakuara në strukturën e re të ministrisë”, theksoi më tej Kospiri. Kryetarja e Komisionit Parlamentar për Punën, Çështjet Sociale dhe Shëndetësinë, Albana Vokshi, ndërsa u ndal në nismat ligjore të ndërmarra në mbrojtje të komunitetit LGBT, theksoi se këto e kanë vënë Shqipërinë në vendet kryesuese për të drejtat e LGTB si për vendet joanëtare të Bashkimit Evropian, ashtu edhe për disa nga vendet anëtare. “Lëvizja pro të drejtave të LGBT në Shqipëri, e inicuar fillimisht si një lëvizje e shoqërisë civile dhe më pas e përfaqësues dhe nga institucione zyrtare ka avancuar kryesisht në vitet e fundit”, theksoi Vokshi, duke shtuar se “me miratimin nga Kuvendi në 2010 të ligjit për mbrojtjen nga diskriminimi, popullsia LGBT njohu më shumë të drejta”. Drejtori i Zyrës së Këshillit të Evropës në Tiranë, Olsi Dekovi, tha se sjelljet homofobike dhe transfobike janë prezentë në 47 vendet anëtare të KiE, megjithatë ato variojnë mes vendeve. “Informacioni i njëanshëm, shpesh i vjetëruar dhe jo i saktë mbi orintimin seksuale dhe identitetin gjinor dhe përshkrimet stereotipike mbi personat LGBT në media apo libra shkollorë kontribuojnë në formësimin e sjelljeve negative”, tha Dekovi, sipas të cilit, debatet provokuese dhe agresive ndaj personave LGBT që shpesh kalojnë dhe urrejtje, janë identifikuar në shumë vende anëtare. “Shumë individë fshehin orintimin seksual apo identitetin e tyre gjinor në jetën e përditshme, duke iu frikësuar reagimeve negative në punë, shkollë, lagje ku jetojnë apo familje. Ato frikësohen se njohja publike e identitetit të tyre gjinor do të çojë në diskriminim, përjashtim, ngacmim  dhe dhunë”, tha Dekovi, ndërsa theksoi se KiE, si mbrojtës i të drejtave të njeriut ka ngritur standard  dhe mekanizma që synojnë të promovojmë dhe sigurojnë respekt për të drejtat e njeriut për çdo individ.

Çështja për kompleksin “Jon”, do të dërgohet për gjykim në Gjykatën e Strasburgut. Avokati i banorëve, Maks Haxhia e ka bërë të ditur këtë lajm vetëm pak minuta më parë për mediat. Sipas tij, për këtë kompleks nuk ka vendim për prishje objekti, por vetëm për shpronësim. Banorët duhet të ishin lajmëruar të paktën ca ditë më parë për të marrë masat e duhura. INUK ka ndërhyrë sot në mëngjes për fillimin e shembjes së objektit, duke mos lejuar hyrjen e askujt në rrethimin e kompleksit. Policia ndërtimore nisi shembjen e kompleksit “Jon” në qytetin e Vlorës mëngjesin e sotëm. Mësohet se policia bllokoi zonën duke mos lejuar hyrjen e mediave dhe banorëve. Ka nisur të prishet murri rrethues i pishinës, për të vijuar më tej me pjesën tjetër. Kompleksi “Jon”, është bllokuar pak ditë më parë nga policia. Kjo masë ka ngjallur reagime të shumta, sidomos të banorëve, të cilët kërkojnë që të hyjnë në banesat e tyre. Ndërkaq, ditën e djeshme është bërë e ditur se qeveria do të lëvrojë një fond kompensimi prej 463 milion dollarë. Kompensimi do shkojë për banorët dhe subjektet private të ndërtimeve me leje që do të prishen nga projekti “Lungo Mare”.

Ngelet ende mister fati i 502 fëmijëve romë nga Shqipëria, të cilët janë zhdukur nga institucioni shtetëror bamirës, “Agia Varvara” në Greqi, që në vitin 1998 dhe për fatin e të cilëve askush nuk thotë gjë. Ndonëse kjo çështje është trajtuar gjerësisht në media, nga institucionet Ndërkombëtare, instiuticionet greke dhe ato shqiptare, deri më tani nuk dihet asgjë për fatin e fëmijëve të zhdukur në ato vite, i cili mbetet ende mister. Çështja “Agia Varvara” u risoll vrullshëm në median shqiptare. Një raportim nga Athina mbi kauzën e mbi 502 fëmijëve të zhdukur atje nga viti 1998-2002, rierdhi në vëmendjen publike për një arsye të thjeshtë. Ashtu si Shqipëria, edhe Greqia raportoi këtë vit në kuadër të Pasqyrës Periodike Universale para Komitetit të të Drejtave të Njeriut pranë OKB-së, në Gjenevë. Një ndër rekomandimet e parealizuara ishte edhe ai lidhur me ndodhinë në “Agia Varvara”. I vetmi institucion që është marrë gjatë gjithë këtyre viteve në Shqipëri është Komiteti Shqiptar i Helsinkit. Lidhur nga kjo çështje, KSHH, i drejton një letër të hapur Kryeministrit të vendit, Edi Ramës, Ministrisë së Punëve të Brendshme, Ministrisë së Drejtësisë, Ministrisë së Jashtme, Prokurorisë së Përgjithshme, dhe Avokatit të Popullit. Komiteti Shqiptar i Helsinkit (KSHH) së bashku me Monitoruesin Grek të Helsinkit (GHM), me mbështetjen financiare të Fondacionit të Shoqërisë së Hapur (Soros), në Shqipëri, kanë ndërmarrë që prej tre vitesh një nismë  që ka për qëllim të hedhe dritë mbi çështjen e ”zhdukjes” së 502 fëmijëve shqiptarë, kryesisht të minoritetit Rom, nga qendra “Aghia Varvara” në Greqi.

Letra e plotë:

- Nisur nga fakti se, në Nëntor të vitit 2005, Reporteri Special i OKB për shitjen, prostitucionin dhe pornografinë e fëmijëve, rekomandoi krijimin e një komisioni bilateral me përfaqësues të autoriteteve Greke dhe atyre Shqiptare, Avokatëve të Popullit të të dy shteteve dhe OJF-ve që kanë punuar lidhur me këtë çështje, me qëllim që të koordinoheshin përpjekjet për të lokalizuar fëmijët e humbur dhe për të identifikuar përgjegjësitë institucionale. Ky komision nuk u formua asnjëherë, duke lënë të pazbatuar rekomandimin e sipërcituar.

- Se me ligjin nr.9544, dt.29.05.2006, qeveria Shqiptare dhe ajo Greke nënëshkruan marrëveshjen për mbrojtjen dhe asistencën e fëmijëve, viktima të trafikimit. Kjo marrëveshje përcakton format e bashkëpunimit të ndërsjelltë midis dy shteteve, si dhe parashikon ngritjen e institucioneve përgjegjëse, të cilat duhet të bashkëpunonin për zbatimin e saj. KSHH vëren se në institucionet shqiptare nuk gjenden të dhëna për sa i takon zbatimit të kësaj marrëveshje, veçanërisht lidhur me identifikimin e fëmijëve shqiptarë të trafikuar që kanë qëndruar në Institucionin “Aghia Varvara“ në shtetin Grek.

- Bazuar në faktin se KSHH, në kuadër të bashkëpunimit me strukturat e policisë së shtetit dhe nëpërmjet misioneve verifikuese që ndërmorri, mundësoi identifikimin dhe lokalizimin e 4 personave , të cilët gjatë fëmijërisë së tyre kishin qëndruar në institucionin grek “Aghia Varvara”. Nga intervistat individuale të zhvilluara me këta fëmijë na rezultoi, midis të tjerave, se policia greke nuk kishte zbatuar procedurat ligjore për shoqërimin e fëmijëve, ndërsa qendra “Aghia Varvara” nuk kishte zbatuar masa mbrojtëse e sigurie të përshtatshme, me qëllim që të parandalonte largimin e fëmijëve të sistemuar pranë saj, ndërkohë që në këtë institucion mundësohej hyrja e lirë e personave nga jashtë, gjë që përbënte një tjetër rrezik për këta fëmijë.

- Se në dt.20 Prill 2012, KShH dhe GHM së bashku me një rrjet organizatash  të tjera paraqitën pranë 7 strukturave të UN-it  një raport të veçantë, me anë të cilit dhanë informacionet përkatëse për zhvillimin e ngjarjeve në Shqipëri dhe Greqi, lidhur me zbardhjen e çështjes së fëmijëve shqiptarë pranë institucionit “Aghia Varvara“ dhe mungesën e veprimeve nga Institucionet shtetërore të dy shteteve respektive. Me qëllim rritjen e sensibilitetit, nëpërmjet një Raporti Paralel  të datës 7 korrik 2013, sollëm edhe njëherë në vëmëndje këtë çështje para Komitetit të Drejtave të Njeriut (Human Rights Committee).

- Se Komiteti kundër Torturës i OKB (CAT) në dokumentin e 26 Qershorit 2012, u shpreh se “është veçanërisht i shqetësuar për mungesën e përpjekjeve efektive nga atoritetet shtetërore të të dy shteteve respektive, Shqipërisë dhe Greqisë, për të shpejtuar hetimin e zhukjes në Greqi të fëmijëve Rom, me shtetësi shqiptare”.

- Ndërsa në raportin e tij të 1 qershorit 2012  CAT, duke iu drejtuar Greqisë dhe Shqipërisë,“… ju bën thirrje të dy shteteve që të bashkëpunojnë sa më shpejt për të krijuar një mekanizëm efektiv për të hetuar këtë çështje me qëllim zbardhjen e ngjarjes së fëmijëve të zhdukur, në bashkëpunim me Institucionet e Avokatit të Popullit të dy shteteve respective, dhe me shoqërinë civile, si dhe të identifikojnë përgjegjësitë administrative dhe penale të personave që janë përfshirë në këtë çështje, përpara se kalimi i kohës ta bëjë më të vështirë gjetjen e fakteve.“

- Se, gjithashtu, në raportin periodik për Shqipërinë të Komitetit për të Drejtat e Njeriut (HRC) , i bëhet thirrje shtetit Shqiptar që të intensifikojë përpjekjet së bashku me autoritetet Greke, me qëllim zbardhjen e ngjarjes për zhdukjen e 502 fëmijë shqiptarë, duke përfshirë kështu institucionin e Avokatit të Popullit dhe shoqërinë civile.

“Me keqardhje konstatojmë se, pavarësisht gjithë këtyre rekomandimeve të Komiteteve të OKB dhe ndonëse kanë kaluar gati 11 vjet nga mbyllja e institucionit grek “Aghia Varvara”, Shteti Shqiptar nuk ka ndërmarrë asnjë veprim konkret për të zbardhur fatin e 502 fëmijëve shqiptarë të dyshuar si të humbur në këtë institucion. Ndërkohë Shteti Grek, në shtator 2013 nëpërmjet kryeprokurores së Athinës, znj. Panajota Faku, ka bërë të ditur që ka urdhëruar rihapjen e çështjes penale me të njëjtën akuzë si më parë për rrëmbimin e të miturve në vazhdimësi . Kjo iniciativë vjen menjëherë pas kërkesës së Ministrit të Drejtësisë në Greqi për hetimin e çështjes së “Aghia Varvarës“ dhe deputetes znj.Marjeta Janaku. Hetimet e rihapura do të përfshijnë gjithë punonjësit e jetimores në periudhën 1998-2002, si edhe do të rihapen dosje të tjera për çështje që lidhen me trafikim organesh, apo me rrjete tutorësh të lypsave, por dhe të prostitucionit në Greqi.”-thuhet nw letrën e Komitetit Shqiptar tw Helsinkit.

Rekomandimet e Komitetit Shqiptar të Helsinkit

1. I rekomandojmë Ministrisë së Brendshme, Ministrisë së Drejtësisë, Prokurorisë së Përgjithshme dhe të gjithë strukturave përgjegjëse shtetërore të bashkërendojnë forcat me qëllim që të mundësojnë zbardhjen e kësaj ngjarje si dhe zhvillimin e kërkimeve për gjetjen dhe lokalizimin e këtyre fëmijëve të konsideruar të zhdukur.

2. Rekomandojmë angazhimin e njësive të specializuara të antitrafikut, pranë strukturave policore së shtetit, me qëllim identifikimin e zbulimin e fakteve, si dhe sipas mundësive gjetjen e fëmijëve që kanë qëndruar në institucionin “Aghia Varvara“, sepse ato janë struktura që kanë eksperiencë në këtë drejtim.

3. I sugjerojmë Prokurorisë së Përgjithshme që të marrë masat e nevojshme me qëllim që Prokuroritë e Rretheve Gjyqësore përkatëse të fillojnë kryesisht procedimin penal për zhdukjen e 502 fëmijëve Rom, të cilët dyshohen se kanë qenë viktimë e trafikimit, duke bashkëpunuar për këtë qëllim me organet analoge greke.

4. Rekomandojmë që të gjitha institucionet shqiptare, që kanë juridiksion e kompetenca për hetimin e ndjekjen e kësaj çështjeje, të bashkëpunojnë me organet përkatëse greke, me qëllim shkëmbimin e çdo informacioni që do të ndihmonte në zbardhjen e ngjarjes dhe identifikimin e fëmijëve të zhdukur. Ky informacion do të ndihmonte në mënyrë të veçantë, çështjen penale të rihapur nga Prokuroria e Përgjithshme në shtetin grek.

5. KShH i sugjeron institucionit të Avokatit të Popullit të bashkëpunojë me homologun e tij grek dhe së bashku me institucionet e tjera shtetërore shqiptare të ndërmarrin veprime për zbardhjen e fatit të 502 fëmijëve shqiptarë të zhdukur nga institucioni “Aghia Varvara“, siç ka rekomanduar OKB.

6. I bëjmë thirrje, Këshillit të Ministrave dhe Ministrisë së Jashtme, që në kuadër të detyrimeve që burojnë nga aktet ndërkombëtare, të cilat vendi ynë i ka  ratifikuar, të ndërmarrin masat e nevojshme për zbatimin e rekomandimeve të Komiteteve të Kombeve të Bashkuara si dhe dispozitat e akteve ndërkombëtare bilaterale të sipërcituara, në lidhje me çështjen e zhdukjes së 502 fëmijëve shqiptarë.

Mbrojtja e fëmijëve, rekomandimet që jep kjo qendër

CRCA: Politikanët të japin llogari për ngjarjen e Durrësit

Menjëherë pas ngjarjes së rëndë të ndodhur në një shkollë të qytetit të Durrësit i menjëhershëm ka qenë edhe deklarimi i Qendra për Mbrojtjen e të Drejtave të Fëmijëve në Shqipëri (CRCA), ku u shpreh e shokuar nga ngjarja e rëndë e ndodhur në një shkollë në Durrës. Nëpërmjet një deklarate për shtyp, CRCA thotë se përgjegjësit kryesorë për gjendjen në të cilën ndodhet siguria e fëmijëve sot në të gjithë vendin, janë politikanët, të cilët sot duhet të japin llogari, për atë që nuk kanë bërë. “Ngjarja është tregues se dhuna ndërmjet vetë fëmijëve, dhe në përgjithësi, dhuna kundër fëmijëve, ka arritur në nivele të papranueshme, sa ajo tashmë po manifestohet në format e saj më ekstreme, për shkak të mungesës thuajse tërësore të mekanizmave për parandalimin dhe mbrojtjen e fëmijëve nga dhuna në shoqëri, shkollë dhe familje!”- thuhet në deklaratën e CRCA-së. Sipas saj mijëra fëmijë të tjerë anembanë Shqipërisë jetojnë nën makthin e dhunës, bulizmit, ndëshkimit dhe abuzimit, dhe rruga ekstreme duket ndonjëherë si e vetmja dalje nga jeta e dhunshme që përjetojnë çdo ditë, duke shtuar se, është e papranueshme dhe e patolerueshme që politikanët të bëjnë sikur kujdesen për fëmijët. CRCA, ndërsa thekson edhe përpjekjet e saj për të adresuar këtë problematikë, madje edhe dy javë më parë në dy komisione parlamentare, duke kërkuar përgjigje të menjëhershme ndaj situatës, jep edhe këto rekomandime;

- Miratimin me procedura të përshpejtuara në Kuvendin e Shqipërisë të Projekt-ligjit për Mbrojtjen e Fëmijëve nga Dhuna;

- Përgatitjen me procedura të përshpejtuara të Strategjisë Kombëtare për Eliminimin e Dhunës ndaj Fëmijëve nga ana e Ministrisë së Mirëqenies Sociale;

- Miratimin e menjëhershëm nga ana e Ministrit të Arsimit të Rregullave Standarde të Politikës ZERO ndaj Dhunës në shkollë dhe të procedurave për raportimin dhe eliminimin e saj në çdo mjedis shkollor;

- Miratimin e Rregullave Standard Minimum të Sigurisë dhe Mirëqenies së Nxënësve dhe Mësuesve në Shkollë, ku të përcaktohen rregullat dhe procedurat bazë që çdo fëmijë, mësues dhe person i tretë duhet të respektojë në mjediset shkollore për garantimin e sigurisë personale.

- Ngritjen e Mekanizmit Kombëtar të Parandalimit të Dhunës ndaj Fëmijëve pranë Kryeministrisë si një mundësi për të zbatuar të gjithë masat kombëtare dhe lokale për eliminimin e dhunës ndaj fëmijëve dhe adoleshentëve;

- Rritjen urgjente të Buxhetit të Ministrisë së Arsimit për forcimin e shërbimit psikologjik në shkolla dhe të shërbimeve ndihmëse të shoqërisë civile për fëmijët, si një mjet për rritjen e kujdesit emocional dhe garantimin e integritetit fizik të fëmijëve dhe mësuesve në shkolla.

 Agjencia Kombëtare e Provimeve publikon datat e testimit

Lista e plotë e të diplomuarve në mësuesi që i nënshtrohen provimit gjatë këtyre ditëve. Dokumentet që duhet të kenë me vete  kandidatët

 Agjencia Kombëtare e Provimeve publikon datat për Provimin e Shtetit për të gjithë profesionistët në fushën e mjekësisë dhe mësuesisë. Burime pranë AKP-së pohojnë se provimet po zhvillohen që prej datës 11 nëntor dhe do të vazhdojnë deri më datë 24 dhjetor, në godinën e AKP-së në adresën, Rruga “Naim Frashëri” Nr. 37, Tiranë. “Kandidatët duhet të paraqiten në AKP, 40 minuta para fillimit të provimit në të kundërt, duhet të paraqesin justifikim për të marrë pjesë në një datë të dytë brenda sezonit, nëse ka. Kandidatët duhet të kenë me vete:

- Kartën e identitetit dhe një fotokopje të saj,

- Për kandidatët e mësuesisë nevojitet një fotokopje e pa noterizuar e diplomës Bachelor dhe Master

- Mandat pagesën e tarifës së provimit të shtetit dhe faturën, e publikuar nga AKP tek rubrika njoftime, të vulosur mundësisht nga Posta Shqiptare ose në pamundësi nga çdo bankë e nivelit të dytë”- thonë burime pranë AKP-së. Gazeta “Republika” boton sot listën e kandidatëve të diplomuar për mësuesi që hyjnë në Provimin e Shtetit.

 NGA: OSMAN DEDJA

 Lista e kandidateve qe marrin pjese ne Provimin e Shtetit 

Në kuadër të nismave mbështetëse për zhvillimin e sistemit të kujdesit shëndetësor, Ministria e Shëndetësisë së Shqipërisë, në bashkëpunim me Ministrinë e Shëndetësisë së Kosovës, me Rajonin e Toskanës në Itali, Universitetin e Firences në Itali dhe Universitetin Katolik “Zoja e Këshillit të Mirë” në Tiranë, organizuan sot një konferencë të përbashkët për media me temë: “Bashkëpunimi rajonal për zhvillimin e sistemeve shëndetësore në Shqipëri, Kosovë dhe në vendet e tjera ballkanike”. Në aktivitetin, i cili zhvillohet në kuadrin e raporteve të drejtpërdrejta të bashkëpunimit në fushën shëndetësore të Rajonit të Toskanës dhe strukturave të Sistemit Shëndetësor të Republikës së Shqipërisë dhe Kosovës, për të ndarë së bashku përvojën e projekteve në zhvillim, si dhe për të prezantuar iniciativat e ardhshme të bashkëpunimit shëndetësor në nivel Ballkanik, morrën pjesë Ilir Beqja, Ministër i Shëndetësisë i Shqipërisë, Ferid Agani, Ministër i Shëndetësisë i Kosovës, Massimo Gaiani, Ambasador i Italisë në Shqipëri, M.H. Caldes, përfaqësuese e Rajonit të Toskanës dhe Prof. N. Persiani, përfaqësues i Universitetit të Firences. Në takimet që bashkëbiseduesit zhvilluan për këtë qëllim, vëmendja u përqendrua tek mënyrat e realizimit të projektit të asistencës teknike dhe formimit menaxheria dhe në sigurimin e vazhdimësisë së traditës së deritanishme të bashkëpunimit mes vendeve të Rajonit. Ne kuadrin e programit disavjeçar të kualifikimit të Drejtuesve të Institucioneve Shëndetësore të vendeve të Rajonit, nga përfaqësuesit e Observatorit te Studimeve te Sistemeve Shëndetësore te Ballkanit u prezantua programi i kualifikimit që do te realizohet për vitin 2014 me drejtuesit .U diskutua në mënyrë të veçantë për mbështetjen që Rajoni i Toskanës do të vazhdojë të japë për krijimin e një sistemi indeksi kostosh të Sistemit Shëndetësor (DRG), të ngjashëm në vendet e rajonit. Në këtë mënyrë do të favorizohet racionalizimi i resurseve, zgjerimi i hapësirave të Tregut dhe Konkurrencës së sherbimeve shëndetësore, duke influencuar drejtpërdrejtë në përmirësimin e cilësisë së shërbimit dhe uljen e kostove. Në këtë Konferencë u theksua mbështetja teknike dhe instrumentale e Rajonit të Toskanës për zhvillime specifike të teknikave dhe sektorëve me rëndësi të veçantë në shërbimin spitalor në Shqipëri dhe në Rajon, si dhe organizimi i aktiviteteve shkencore të përbashkëta me interes për sistemin shëndetësor të vendeve të Rajonit.

Nënkryetarja e Bashkisë së Tiranës znj. Nevila Xhindi ka marrë pjesë sot në Konferencën Kombëtare “Partneriteti për Qeverisje të Hapur”. Qëllimi i konferencës kishte të bënte me rolin që duhet të luaj qeverisja lokale dhe ajo qendrore, si dhe promovimi i transparencës, fuqizimi i qytetarëve dhe lufta kudër korrupsionit duke e përdorur teknologjinë e informacionit për forcimin e qeverisjes. Në fjalën e mbajtur Xhindi theksoi rolin që Bashkia e Tiranës ka dhënë në këtë kuadër gjatë këtyre dy viteve të saj në drejtim të komunikimit me qytetarët nëpërmjet ngritjes së drejtorisë  së Marrëdhënieve me Publikun, ku nëpërmjet “One Stop Shop”, kjo zyrë ka arritur të jetë më pranë qytetarit për t’i dhënë zgjidhje halleve dhe problemeve të tyre. “Bashkia e Tiranës ka në vizionin e saj të promovojë një qeverisje të hapur, krijuese dhe të përgjegjshme. Unë do të ndalem në disa, nga  veprimet e kryera nga Bashkia e Tiranës për të qenë sa më afër qytetarëve, duke komunikuar nëpërmjet teknologjisë së informacionit. Qytetarët kanë mundësi të raportojnë çdo problem vetëm me një klik në portalin e dedikuar “Rregulloj Qytetin tim”, i cili është një portal që funksionon prej një viti e gjysëm, Njëkohësisht prej dy vitesh bëhet konsultimi i buxhetit, konsultimi i hapur me të gjithë qytetarët, të gjithë kemi qenë dëshmitarë të konsultimit më të gjerë, të mundshëm të planit urbanistikë. Prej katër muajsh është vënë në funksionim, portali për punësimin, i cili sjellë së bashku qytetarët e Tiranës dhe sipërmarrësit në marrëdhënien e tyre kërkesë-ofertë. Është një ndërmjetësim në kuadër të politikave që ndjek Bashkia e Tiranës për nxitjen e punësimit dhe zhvillimin ekonomik.   Besoj që tashmë jeni në dijeni për një “One Stop Shop” të bërë edhe në Bashkinë e Tiranës për marrjen e lejeve dhe licencave, për mundësinë e licencimit për bizneset e reja. Dhe një aktivitet i fundit për të qenë më afër qytetarit sigurisht, është edhe dhënia brenda 45 ditëve të lejes së ndërtimit dhe njëkohësisht në momentin që nuk kthehet një përgjigje është e mirëqenë përgjigja pozitive. Mos harrojmë se afati i marrjes së një leje ndërtimi në Bashkinë e Tiranës ka qenë 365 ditë.   A ka vend për përmirësim?Sigurisht që ka. Unë nuk jam këtu për t’ju thënë që çdo gjë ka shkuar mirë, sepse ndryshe nuk do të vija në një aktivitet si ky për të thënë “Ok” jemi vetëm për të thënë dy fjalë të mira.. Komunikimi me qytetarët është një sfidë për secilin prej nesh, nuk ka rëndësi pushtet qendrorë apo pushte vendorë. Ka shumë nevojë për përmirësim. Sigurisht komunikimi nëpërmjet teknologjisë së informacionit është një kulturë e re në shoqërinë shqiptare dhe përveç sfidës së një kulture të re të një ndërveprimi ndër komunikimi i shtohet edhe sfida e përdorimit të një teknologjie të re informacioni. Ndaj unë them, sigurisht që Bashkia e Tiranës ka bërë, por ka shumë  për të bërë dhe rruga është shumë e gjatë për të përmirësuar dhe për të qenë më afër qytetarëve të Tiranës.”-deklaroi Xhindi.